Innowacyjna platforma modelowania terapii chorób neurologicznych i onkologicznych w organoidach od pacjentów

Cel i zadania projektu

„Innowacyjna platforma modelowania terapii chorób neurologicznych i onkologicznych w organoidach od pacjentów” KPOD.07.07-IW.07-0105/24

Kierownik Przedsięwzięcia: dr hab. Dawid Walerych – kierownik Pracowni Multiomiki Chorób Człowieka

Zespół onkoorganoidów:
- Pracownia Multiomiki Chorób Człowieka (dr hab. Dawid Walerych)

Zespół organoidów neurorozwojowych:
- Zakład Bioinżynierii Komórek Macierzystych (prof. Leonora Bużańska)

Zespół organoidów neurozwyrodnieniowych:
- Zakład Neurogenetyki i Genomiki Funkcjonalnej (dr Michalina Wężyk)

Projekt ma na celu utworzenie innowacyjnej platformy oferującej dostęp do nowoczesnego modelu organoidowego ludzkich tkanek in vitro dla współpracowników/odbiorców ze środowiska medycznego, farmaceutycznego oraz naukowego. Model ten umożliwia testowanie hipotez badawczych, leków i innych metod terapeutycznych w laboratorium, w materiale tkankowym od konkretnego pacjenta. Do tej pory w Polsce nie istnieje mająca podobny zakres platforma organoidowa, a wnioskodawca jest najbardziej zaawansowaną w Polsce jednostką prowadzącą badania naukowe z pomocą organoidów onkologicznych i neurologicznych.

Celem przedsięwzięcia jest uzyskanie przez platformę poziomów gotowości technologicznej dla realizacji wspólnych projektów z jednostkami ochrony zdrowia, firmami farmaceutycznymi i laboratoriami naukowymi – poprzez współpracę naukową, ale również późniejsze licencjonowanie know-how i patentów. Planowane są następujące działania: rozszerzenie banku organoidów od pacjentów chorób neurologicznych i onkologicznych, charakteryzowanie ich z pomocą bardziej niż dotąd zaawansowanych metod multiomicznych, testowanie eksperymentalnych terapii i metod w warunkach operacyjnych platformy, rozwijanie innowacyjnych rozwiązań w uzyskiwaniu i badaniu reakcji organoidów na leki (w tym patentowany w Przedsięwzięciu test „Organoid Assembly”), unowocześnienie i automatyzacja tych procesów z pomocą zakupionej aparatury, zwiększenie wydajności dzięki poszerzeniu kadry.

Grupa docelowa
Rezultaty projektu będą dostępne dla:

• systemu ochrony zdrowia w Polsce – możliwość prowadzenia badań przedklinicznych i klinicznych na poziomie porównywalnym do standardów zachodnich,
• polskich firm farmaceutycznych i biotechnologicznych – testowanie nowych koncepcji terapeutycznych,
• krajowych jednostek naukowo-badawczych – weryfikacja hipotez dotyczących mechanizmów i terapii chorób neurologicznych i onkologicznych.

Finansowanie i okres realizacji

• Wartość dofinansowania UE: 8 148 947,50 PLN
• Całkowita wartość projektu: 8 148 947,50 PLN
• Okres realizacji: 2025–2026

Efekty i korzyści
Rezultatem końcowym będzie operacyjna platforma organoidowa z SOP, umożliwiająca:

• prowadzenia badań podstawowych na modelach organoidowych zgromadzonych i scharakteryzowanych w projekcie
• licencjonowanie know-how SOP,
• licencjonowanie lub sprzedaż patentu,
• udostępnienie modeli organoidowych dla podmiotów zewnętrznych,
• niekomercyjną współpracę naukową.

Platforma pozwoli odbiorcom testować nowe i standardowe leki, hipotezy farmakologiczne i inne metody terapeutyczne – zarówno kliniczne, jak i przedkliniczne – w spersonalizowanym materiale tkankowym od konkretnego pacjenta.